
Παρουσίαση: Νεότερα & Σύγχρονα Ελληνικά Μουσικά Ρεύματα, Πέμπτη 06/03/2025
04/03/2025
Παρουσίαση Ευρωπαϊκή Μουσική: Μεσαίωνας, Πέμπτη 13/03/2025
10/03/2025Παρουσίαση της Ευρωπαϊκής Μουσικής της Μπαρόκ (Όπερα) και των παραγόντων που καθόρισαν τη διαμόρφωση και την εξέλιξή της, στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων 65+ του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης.
Από το παλαιότερο έργο που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως όπερα, την Dafne (c.1597) των Jacopo Peri και Ottavio Rinuccini, έως και τις μέρες μας, η όπερα συγκινεί τους φίλους της μουσικής σε όλο τον κόσμο. Το γεγονός δεν είναι καθόλου τυχαίο, καθώς πρόκειται για ένα μουσικό είδος που ενώνει τη θεατρική με τη μουσική τέχνη, περιλαμβάνοντας συχνά και χορό. Οι ρίζες της όπερας βρίσκονται στην αναζήτηση λογίων και μουσικών της Αναγέννησης για τρόπους δημιουργίας έργων στα πρότυπα της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Πρώτος μεγάλος συνθέτης, μοναδικός στο συνταίριασμα λόγου και μουσικής, ο Claudio Monteverdi. Οι πρώτες όπερες ήταν ένα θέαμα που απευθυνόταν αποκλειστικά στους κύκλους των ευγενών. Αυτό όμως, άλλαξε με τη δημιουργία του πρώτου δημόσιου θεάτρου όπερας στη Βενετία το 1637, του Teatro San Cassiano, όπου για πρώτη φορά το ευρύ κοινό μπορούσε να παρακολουθήσει παραστάσεις με την καταβολή αντιτίμου. Η λαϊκή απήχηση που βρήκε ήταν τόση, που μέσα σε λίγα χρόνια άνοιξαν δεκάδες θέατρα και εκατοντάδες παραστάσεις πραγματοποιούνταν σε όλη την Ιταλία, με αποτέλεσμα συνθέτες όπως ο Fransesco Cavalli, ο Alessandro Scarlatti ή ο Antonio Vivaldi να αφήσουν ανεξίτηλο αποτύπωμα στην όπερα. Το είδος όμως δεν άνθισε μόνο στην ιταλική χερσόνησο, αλλά πέρασε τις Άλπεις και διαδόθηκε σε ολόκληρη τη Δυτική Ευρώπη. Στη Γαλλία οι Jean-Baptiste Lully και Jean-Philippe Rameau, στην Αγγλία με τη μεγάλη θεατρική παράδοση ο Henry Purcell και αργότερα ο “πανευρωπαϊκός” George Frideric Handel, και στις γερμανόφωνες χώρες οι Carl Heinrich Graun και Johann Adolph Hasse, μεταξύ άλλων, έμελλε να αφήσουν μια ανεκτίμητη παρακαταθήκη που θα αναδείκνυε την όπερα στο μεγαλύτερο καλλιτεχνικό θέαμα μέχρι και τον 20ο αιώνα.
Παρουσίαση και μουσικά παραδείγματα:
Έλενα Κρασάκη (τραγούδι)
Θεόδωρος Κίτσος (θεόρβη)